Het demasqué van het vooruitgangsgeloof
Het demasqué van het vooruitgangsgeloof Eigenlijk is het gek dat het vooruitgangsgeloof zo wijd verspreid is, als je in aanmerking neemt dat dit geloof pas in de achttiende eeuw is ontstaan, de tijd van de Verlichting. Blijkbaar hadden mensen niet die illusie dat wij als mensheid vooruitgaan in de millennia die daaraan vooraf gingen. En terecht. Want millennia lang hebben mensen geleefd als jagers, verzamelaars en vissers. Er veranderde niet bijster veel tot de eerste grote revolutie, de agrarische revolutie. Was die agrarische revolutie een vooruitgang ten opzichte van het leven daarvoor? Nou nee. Het bewerken en onderhouden van het land, het vee en de gewassen betekende dat de bewegingsvrijheid van de mens minder werd. Men was nu aan één plaats gebonden. (Ik vraag me echt af of die jagers verzamelaars niet een geweldig vrijheidsgevoel hebben gehad in hun tijd). Ten tweede was het werken als boer intensiever dan het nomadische bestaan. Langere werkdagen met zwaarder werk. Misschien ha...